Wet DBA en ZZP Payrolling
Met de invoering van de wet DBA op 1 mei 2016 werd de VAR afgeschaft. Hiervoor in de plaats zijn de modelovereenkomsten tussen de opdrachtgever en een zzp-er gekomen. In de (door de Belastingdienst goedgekeurde) modelovereenkomsten maken opdrachtnemer en opdrachtgever samen afspraken over de uit te voeren opdracht en samenwerking. Zolang een opdrachtnemer en opdrachtgever zich tijdens de uitvoering van de opdracht (in de praktijk) houden aan de afspraken en inhoud conform deze modelovereenkomst is het een ‘werk buiten dienstbetrekking’. Op grond van deze overeenkomst toetst de Belastingdienst namelijk (achteraf) of de opdrachtgever al dan niet loonheffingen moet inhouden en alsnog premies werknemersverzekeringen en bijdrage Zorgverzekeringswet moet betalen. Let op: werken met modelovereenkomsten is niet verplicht
Voor zzp-ers is naast een modelovereenkomst het ook verstandig om direct zijn/haar algemene voorwaarden aan de opdrachtgever te laten zien en ondertekenen. Algemene voorwaarden zijn de regels die een zzp-er standaard wilt laten gelden bij het sluiten van een overeenkomst.
Modelovereenkomst
Als een opdrachtgever een door de Belastingdienst goedgekeurde modelovereenkomst met een zzp-er heeft afgesloten:
1. Hoeft de opdrachtgever geen loonheffingen in te houden en premies werknemersverzekeringen en bijdrage Zorgverzekeringswet af te dragen;
2. Is de zzp-er/opdrachtnemer niet verzekert voor de werknemersverzekeringen (WW, ZW en WIA).
De feitelijke werkzaamheden moeten, conform in de modelovereenkomst overeengekomen werkzaamheden, worden uitgevoerd. Als blijkt, dat dit niet het geval is én de Belastingdienst toont aan dat er toch van een echte of fictieve dienstbetrekking sprake is. Moet de opdrachtgever alsnog loonheffingen inhouden en premies werknemersverzekeringen en bijdrage zorgverzekeringswet betalen.
Kenmerken van een loondienst/-dienstbetrekking zijn:
1. Persoonlijke arbeid verrichten;
2. Gezag (leiding, toezicht en inhoudelijke instructies, maar ook bedrijfskleding en gereedschap);
3. Beloning.
Als 1 van bovenstaande 3 kenmerken niet aanwezig is, dan is er sprake van ‘werk buiten dienstbetrekking’. Met andere woorden: vrije vervanging is een belangrijk kenmerk. De opdrachtnemer (lees zzp-er) moet zich namelijk vrij kunnen laten vervangen. Zonder eerst toestemming of overleg met de opdrachtgever te hebben. Gezag is ook een heel belangrijk kenmerk. Waar ligt namelijk de grens tussen aanwijzingen en werkafspraken versus instructies en leiding. De opdrachtnemer moet namelijk zelf kunnen bepalen ‘hoe’ hij/zij het werk uitvoert. De opdrachtgever mag wel aangeven ‘wat’ er moet gebeuren.
Ontwikkelingen wet DBA
Sinds de start van de wet DBA werd duidelijk dat de arbeidswetgeving niet meer bij de huidige praktijk voor opdrachtgevers en opdrachtnemers paste. Het toenmalige kabinet onderzocht daarom of de arbeidswetgeving herijkt moest worden. De resultaten van dit ambtelijk onderzoek zijn uiteindelijk in het toenmalige formatieproces meegenomen. In het regeerakkoord van oktober 2017 is er daardoor afgesproken dat de Wet DBA moet worden vervangen. De nieuwe regels moeten namelijk straks vooral duidelijkheid voor opdrachtgevers, wanneer ze iemand wel of niet als zelfstandige kunnen inhuren, scheppen. Het regeerakkoord van 2017 bevatte daardoor uiteindelijk drie criteria:
1. Het tarief dat een opdrachtgever betaalt;
2. De lengte van de opdracht;
3. De aard van de werkzaamheden.
Met name onzekerheden omtrent het minimumtarief en het begrip ‘reguliere werkzaamheden’ vragen om meer uitwerking door de huidige regering. Er is namelijk nog steeds geen jurisprudentie over wat onder deze term valt. Bovendien is ‘regulier’ niet overal namelijk hetzelfde. Er is een groot verschil tussen een ICT’er bij een bank en een ICT’er die een kassasysteem installeert bij een bakker. Het kabinet wil daarom ook onderzoeken of het met de criteria ‘duur’ en ‘tarief’ kan volstaan. Daarnaast staat de nieuwe wet mogelijk ook op gespannen voet met Europese wet- en regelgeving.
Alle bovenstaande onduidelijkheden, kritieken en wijzigingen moeten, zoals het er nu voorstaat uiteindelijk tot de nieuwe zzp-wet leiden. In de tussentijd is en blijft payrolling dus nog altijd een eenvoudige manier, voor zowel opdrachtgevers als zzp-ers om 100 procent ‘DBA-zorgeloos’ te kunnen ondernemen. Als u daarom nu bij ons, ‘ZZP Payrolling’, van payrolling gebruikmaakt, hoeft u zich nu (wet DBA) en straks geen rekening met de nieuwe zzp-wet te houden.
Update wet DBA 1 januari 2024
De overheid waagde een nieuwe poging om een duidelijk verschil te maken tussen werknemers en zelfstandigen. Het Wetsvoorstel minimumbeloning zelfstandigen en zelfstandigenverklaring in 2016 bevatte o.a. een minimumtarief voor zelfstandigen van € 16,- per uur en een regeling voor een zelfstandigenverklaring. Daarnaast moest er een webmodule voor een opdrachtgeversklaring komen.
De voorwaarden waaraan de genoemde zelfstandigenverklaring moet gaan voldoen zijn:
1. De zelfstandige heeft een minimum uurtarief van € 75,-.
2. De opdracht is voor maximaal 1 jaar aangegaan.
3. De zelfstandige is ingeschreven in de Kamer van
Koophandel.
4. De zelfstandigenverklaring is door zowel de zelfstandige als
diens opdrachtgever ondertekend.
Digitale webmodule
De regering wil voor alle andere zelfstandigen een digitale webmodule invoeren. Hiermee kan door het beantwoorden van een aantal vragen een opdrachtgeversverklaring worden gegenereerd. Deze opdrachtgeversverklaring geeft zelfstandigen en hun opdrachtgevers zekerheid dat zij geen loonheffing en werknemersverzekeringen hoeven in te houden.
Het uitstel van de handhaving van de wet DBA was verlengd tot 1 oktober 2021. Vanaf 1 januari 2026 moet de handhaving echter op het onderwerp weer vorm krijgen binnen de reguliere handhavingsplannen van de Belastingdienst.
Kortom, de wet DBA voor zzp-ers wordt vervolgd!